Begeleiding voor een betere leesvaardigheid aan kinderen en jongeren met dyslexie

Het kan, voor jullie als ouders, lastig zijn om te begrijpen wat het precies betekent voor de ontwikkeling en het welzijn van jullie kind als deze uitdagingen ervaart op het gebied van lezen en spelling. Enkele veel voorkomende vragen zijn: Mijn kind kan niet hakken en plakken met het lezen, is dit wel echt zo belangrijk?, Mijn kind schrijft letters in spiegelbeeld, moeten we ons zorgen maken?, Hoe weten we of ons kind gewoon achterloopt in rekenen of dat het echt dyslexie heeft? , Wat betekent een dyslexie-diagnose voor de toekomst van mijn kind?, Zal mijn kind hierdoor altijd moeite hebben met lezen en schrijven?, Zal dyslexie invloed hebben op de schoolprestaties van mijn kind?, Komt mijn kind in aanmerking voor extra begeleiding of aanpassingen, zoals verlenging van de toets/ examentijd?, Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn kind niet achterloopt op school?, Hoe kan ik voorkomen dat mijn kind zich dom of minderwaardig voelt?, Hoe kan ik de sterke kanten van mijn kind met dyslexie helpen ontwikkelen?, Kan mijn kind succesvol zijn in het hoger onderwijs of in een carrière?

Dyslexie is meer dan alleen moeite hebben met lezen en spellen. Over de oorzaken van dyslexie is wetenschappelijk geen eenduidigheid, maar duidelijk is, dat meerdere factoren een rol spelen. En daarbij bestaan er verschillende definities van dyslexie. De DSM-5, de ICD-11, de International Dyslexia Association, de Stichting Dyslexie Nederland en het Protocol Dyslexie Diagnostiek en Behandeling hanteren elk hun eigen definitie. Al komen de verschillende definities van dyslexie wel in grote lijnen met elkaar overeen. Allen beschouwen dyslexie als een lees- en/of spellingprobleem dat ernstig en hardnekkig is. Het heeft niets te maken met een laaggeletterdheid die ontstaat door slecht onderwijs of door andere problemen zoals de omgeving, de hersenen, zintuigen, gedrag of een verstandelijke beperking. Dit geeft aan dat dyslexie een specifieke manier van informatieverwerking is, die niet afhankelijk is van intelligentie of andere beperkingen.

Op grond van nieuwe kennis en voortschrijdend inzicht werk ik binnen mijn praktijk vanuit de gedachte dat dyslexie geen stoornis is, maar een vorm van neurodiversiteit. Deze kenmerkt zich door een andere manier van het verwerken, opslaan en reproduceren van informatie met kenmerkende zwakke en sterke kanten.

Kinderen en volwassenen met dyslexie ervaren uitdagingen, zoals moeite met vlot en foutloos lezen en spellen, maar tegelijkertijd hebben ze vaak sterke kanten die hen op andere gebieden laten uitblinken. Denk aan:

• Creatief denken: Veel kinderen met dyslexie denken op een beeldende en visuele manier, wat leidt tot creatieve oplossingen en out-of-the-box denken.
• Probleemoplossend vermogen: Ze zijn vaak goed in het zien van verbanden en het bedenken van alternatieve manieren om problemen op te lossen.
• Ruimtelijk inzicht: Kinderen met dyslexie kunnen veelal goed werken met ruimtelijke concepten en patronen, wat hen sterk maakt in gebieden zoals techniek, kunst, en architectuur.
• Innovatie en ondernemerschap: Omdat ze vaak gewend zijn om uitdagingen te overwinnen, kunnen ze veelal goed risico’s inschatten en creatieve risico's nemen, wat hen succesvolle ondernemers maakt.
• Sterk geheugen voor verhalen of visuele informatie: Ze kunnen details en beelden onthouden die anderen wellicht over het hoofd zien, en zijn vaak sterk in het onthouden van verhalen of visuele informatie.
• Empathie en emotioneel bewustzijn: Veel kinderen met dyslexie zijn gevoeliger voor de emoties en behoeften van anderen, wat hen goed maakt in het opbouwen van relaties en samenwerken.

Dyslexie staat volkomen los van intelligentie. Kinderen die moeite hebben met vlot lezen en spellen kunnen een normaal of zelfs hoog IQ hebben, maar hun schoolprestaties blijven vaak achter bij wat er van hen verwacht wordt. Dit kan frustrerend zijn, omdat hun inzet en talenten niet altijd zichtbaar worden in cijfers of prestaties. Dit verschil tussen hun potentieel en wat ze laten zien, kan leiden tot onzekerheid, en invloed hebben op hun zelfbeeld en welzijn.

Het is daarom essentieel om niet alleen te focussen op de uitdagingen van dyslexie, maar ook op de sterke kanten van het kind. Wanneer kinderen met dyslexie thuis en op school goed begeleid worden en de kans krijgen om leerstrategieën te ontwikkelen die passen bij hun unieke manier van denken, kunnen ze hun potentieel ten volle benutten.

Geen twee kinderen met dyslexie zijn hetzelfde, en dat betekent ook dat de aanpak per kind verschilt. Het vroegtijdig herkennen en ondersteunen van dyslexie is belangrijk, zodat kinderen zich op hun eigen manier kunnen ontwikkelen en hun plek in de maatschappij kunnen vinden die aansluit bij hun talenten. Met de juiste begeleiding kunnen zij, ondanks de uitdagingen, hun weg vinden en tot bloei komen in de wereld om hen heen.

Neem gerust contact op, zodat we samen kunnen kijken naar de mogelijkheden om ondersteuning te bieden. Elk kind is anders, en ik geloof dat met de juiste begeleiding, ze kunnen stralen in hun eigen unieke manier van zijn.