‘Ze kunnen nu eenmaal niet allemaal naar het VWO!’
Oei, deze uitspraak doet pijn! Want bij veel ouders waar een kind uitdagingen ervaart tijdens zijn basisschooltijd, kan deze opmerking als een mokerslag binnenkomen. Als een kind niet de leerontwikkeling laat zien die verwacht voor zijn leeftijd, niet meegroeit binnen de lijnen van de grafieken en niet de juiste scores haalt. Waarom lukt het niet, waar komt dat door? Zijn vaak de eerste gedachten. En echt niet dat bij ouders als eerste door hun hoofd schiet… ‘Help, nu kan mijn kind niet naar het VWO!’. Veel vaker maken ouders zich grote zorgen over andere dingen, zeker als ze zien dat het zelfvertrouwen van hun kind een flinke deuk heeft opgelopen. Hun kind wordt steeds stiller en trekt zich terug en wil geen fouten maken óf laat juist overdreven stoer gedrag op school zien, met alle gevolgen van dien.
In het meest positieve geval probeert de ander te zeggen dat niet iedereen het VWO hoeft te volgen om succesvol en tevreden te zijn in hun carrière en leven. En dat is zeker waar, sommige kinderen hebben het nu eenmaal meer naar hun zin in een meer theoretische en academische omgeving (zoals het VWO), terwijl anderen meer praktisch ingesteld zijn en beter voelen in een omgeving die gericht is op concrete vaardigheden en toepassingen (zoals het VMBO).
Maar toch zo’n zinnetje illustreert op sublieme wijze de druk die al op schoolkinderen rust om perfecte resultaten te behalen. Het onthult ook een dieperliggend probleem - de obsessie van hoge cijfers in onze maatschappij en het oordeel dat daaraan gekoppeld is. En het is een fenomeen dat zich al vroeg in ons leven aandient, beginnend in de schoolbanken. Kinderen worden geconfronteerd met de verwachting om netjes op een lijntje in een grafiek te lopen, misschien toch liever net nog erboven .. maar vaak zonder de ruimte om te ontdekken en te leren op hun eigen tempo en natuurlijke manier.
En geloof me, het niveau van de middelbare school is echt niet het eerste waar ouders mee bezig zijn als ze merken dat hun kind uitdagingen ervaart met lezen en rekenen. Veel vaker hoor ik ouders zeggen dat ze zich zorgen maken over het zelfvertrouwen van hun kind, het ontwikkelen van faalangst en de strijd waar ze tegen aan lopen als er thuis meer geoefend moet worden. Ze willen graag zien dat dat hun kind plezier heeft op school, uitdagingen aangaat en groeit in zijn ontwikkeling.
De ondersteuning van school, waar de leerstof keer op keer op dezelfde wijze wordt aangeboden in groepjes buiten de klas, de vele sessies bij de logopedie of andere hulpverlening, onderzoeken met de nodige labels zoals autisme, dyslexie, dyscalculie, ADHD en ADD .. het voelt allemaal niet als een oplossing voor de uitdagingen waar ouders tegen aanlopen. Het neemt de dag over en tijd verstrijkt op zoek naar een oorzaak, oplossing een antwoord op een ‘Waarom lukt het niet? En wat dan nu?’.
Grafieken en scores mogen dan wel als meetlat voor succes in het onderwijs worden gezien,
maar wat als een kind niet binnen die lijntjes past?
Betekent dat automatisch dat ze niet slim zijn of niet in staat zijn om te leren? Absoluut niet!
De mens is van nature nieuwsgierig. En leren is een essentieel onderdeel van het opgroeien. Het gaat niet alleen over het schoolse leren. Maar meer nog over begrijpen hoe dingen werken en omgaan met de wereld om ons heen. Het stelt een kind in staat om vaardigheden te ontwikkelen die hem helpt in het dagelijks leven en in de toekomst.
Juist naast de schoolse vaardigheden zoals rekenen en lezen is het super belangrijk dat een kind leert om problemen op te lossen. En dat het kind zich open stelt voor het leren van nieuwe dingen, vragen stelt, onderzoekt en nieuwsgierig is. Hierdoor wordt het kind sociaal vaardig, leert samenwerken en kan het zijn gevoel overbrengen in woorden.
Het is belangrijk om leren niet alleen te zien als een schoolse verplichting, maar ook als iets dat leuk kan zijn. Het stelt een kind in staat om zijn interesses te ontdekken en zijn eigen pad te vinden. Het geeft hem de kans om trots te zijn op zijn eigen prestaties en zelfvertrouwen op te bouwen. Kortom, leren is een natuurlijk onderdeel van het opgroeien dat het kind voorbereidt op het leven en hem de nodige vaardigheden geeft om succesvol te zijn in de wereld.
Als een kind niet meer wil leren en geen stappen kan zetten om de leerstof op natuurlijke manier tot zich te nemen, kan dit negatieve gevolgen hebben voor zijn ontwikkeling. Als het vertrouwen verliest in zichzelf en bang is om fouten te maken, dan kan het kind terughoudend worden om nieuwe dingen te proberen uit angst om te falen. Hierdoor kan hun groei en zelfvertrouwen belemmerd worden, wat invloed kan hebben op hun prestaties op school en in het dagelijks leven. Een neerwaartse spiraal met als resultaat een kind minder motivatie en interesse heeft in leren.
In mijn coaching geef ik het kind altijd mee dat als je leert en je komt over moeilijkheden heen, je je sterker en zelfverzekerder voelt. Leren doe je echt voor jezelf, niet voor een mooi cijfer of een sticker van de juf! Doelen behalen en uitdagingen overwinnen maakt je trots. Door steeds nieuwe dingen te leren, blijf je jezelf ontwikkelen en voel je je steeds beter over wie je bent.
Het is eigenlijk een soort cirkel: leren maakt je sterker,
en sterker worden in leren maakt leren nog leuker.
Ons onderwijsstelsel is ontworpen met het idee dat een uniforme aanpak voor iedereen volstaat En is niet afgestemd op de behoeften van een kind met een label zoals autisme, dyslexie, dyscalculie, ADHD en ADD. De nadruk ligt vaak op gestandaardiseerde tests die niet altijd de ware capaciteiten van een kind weerspiegelen. Het idee dat deze kinderen minder intelligent zouden zijn, is een hardnekkige misvatting. Intelligentie uit zich op verschillende manieren en wordt niet alleen bepaald door traditionele schoolprestaties. Het is belangrijk om de verschillende denk- en leerstijlen te waarderen en de talenten van deze kinderen te erkennen, waardoor kinderen wel kunnen slagen in de schoolse vaardigheden zoals lezen en rekenen. Een gebrek aan succes in het huidige onderwijssysteem betekent niet automatisch een gebrek aan het vermogen om te leren en intelligentie.
Het is duidelijk dat de onderwaardering van deze kinderen op de basisschool een diepgaande invloed heeft op hun leerervaring. En om deze onderwaardering aan te pakken, is bewustwording de eerste stap. Schoolbesturen, onderwijsprofessionals, ouders en de samenleving moeten zich bewust worden van de unieke bijdragen en uitdagingen van kinderen met label zoals autisme, dyslexie, dyscalculie, ADHD en ADD.
Dit bewustzijn kan leiden tot een positieve verandering in de manier van lesgeven waarin elk kind, ongeacht welk label, wordt gewaardeerd en ondersteund. Alleen zo kunnen we de natuurlijke drang om te leren aanwakkeren en elk kind laten bloeien tot zijn volle potentieel.
Nuttige links
Nieuwe alinea
